Lotte van Lieshout
Lotte van Lieshout
De schilderijen van Lotte van Lieshout zijn los geschilderd in een dubbele betekenis. Haar penseelvoering is los, maar ze maakt wat ze schildert ook los van de werkelijkheid. De werkelijkheid is vaak niet eens het beginpunt van haar werk. Doordat ze regelmatig haar eigen lichaam als medium inzet, wekt ze wel de indruk dat ze haar verbeelding ontleend aan de tastbare werkelijkheid, maar meestal betreft het picturale verschijningen van geestelijke processen. Juist doordat ze die verschijningsvormen zo persoonlijke op zichzelf en haar lichamelijkheid betrekt, maakt ze die toegankelijk zonder daar nu per se een sluitende verklaring voor te geven. Ze laat niets in het midden, want ze laat de verf in een centrifugale beweging de fysieke eigenschappen van het werk uit elkaar slingeren. De dynamiek van het schilderen is altijd zichtbaar. Ze beheerst de materie en de techniek voldoende om zich niet te laten voorstaan op precisie en waarheidsgetrouwe weergave. Haar schilderijen zijn veel effectiever dan de eisen die je aan realisme of stofuitdrukking kunt stellen. Bij haar zie je vooral verf die zijn werk doet en niet dat benauwde afwegen van technische volmaaktheid. Het is niet zozeer de herkenbaarheid van haar werk die ze kenbaar maakt, maar de waarachtigheid van wat ze verbeeldt. Ze maakt ermee duidelijk dat achter de werkelijkheid een waarheid schuil gaat die op een hedendaagse manier mythisch is en in haar geval juist in de alledaagsheid een mystiek voorkomen krijgt, zoals in middeleeuwse schilderijen bijvoorbeeld de Annunciatie pas geloofwaardig wordt doordat op de achtergrond de oude, bebaarde Jozef in zijn timmermanswerkplaats zichtbaar is.
In bijna al haar schilderijen wordt een fysieke ruimte gelijk aan een mentale gesteldheid. Ze combineert wederwaardigheden, herinneringen, en verwachtingen in doeken waarin ze heden, verleden en toekomst een gelijkwaardige positie toekent. De waarde van wat wordt vergeten en het belang van wat we voorzien vallen samen met de beleving van wat nu gaande is, ook als die wordt
gevoed door dromen, fantasie of hallucinaties. De tastbaarheid van de verf en de kleur bepaalt het werkelijkheidsgehalte van haar schilderijen in gelijke mate als de beeldtaal die ze hanteert die veel minder metaforisch is dan op grond van de zinderende sfeer van haar coloriet kan worden verondersteld. De directheid van haar beeldtaal kan in feite letterlijk worden genoemd. Je ziet niet iets anders dan wat er is geschilderd.
Alex de Vries 2019
